• Czym jest GBV?
  • Czym jest PSEA?
  • Quiz
  • Faq
  • Znajdź Pomoc
pl

English

Українська

pl

English

Українська

  • Czym jest GBV?
  • Czym jest PSEA?
  • Quiz
  • Faq
  • Znajdź Pomoc

Nie ma czegoś takiego jak gwałt małżeński. Współżycie to obowiązek małżeński i jeśli żona mężowi odmawia, ma on prawo wyegzekwować swoje prawo. Czy to prawda?

Znasz właściwą odpowiedź? Kliknij

W sytuacji konfliktu w rodzinie i przemocy domowej najważniejsze jest zapobieganie rozpadowi rodziny. Czy to prawda?

Znasz właściwą odpowiedź? Kliknij

Olena i jej mąż są po rozwodzie. Olena sama wychowuje dzieci. Jej mąż nie płaci alimentów uzasadniając to faktem, że Olena sama podjęła decyzję o odejściu, więc powinna zmierzyć się z jej konsekwencjami. Czy to przykład przemocy?

Znasz właściwą odpowiedź? Kliknij

Kasia to dorosła kobieta z niepełnosprawnością wzroku i niepełnosprawnością ruchową. Ryzyko, że Kasia doświadczy przemocy jest:

A) Wyższe w porównaniu do reszty kobiet
B) Niższe w porównaniu do reszty kobiet
Znasz właściwą odpowiedź? Kliknij

Jeśli kobieta piła alkohol, to niech się potem nie skarży, że była napastowana seksualnie. Tak czy nie?

Znasz właściwą odpowiedź? Kliknij

Czy to przemoc czy jestem przewrażliwiona?

Czym jest przemoc ze względu na płeć (GBV)?

Przemoc ze względu na płeć (GBV) to przemoc, która w nieproporcjonalny sposób dotyka kobiety i dziewczęta. GBV stanowi naruszenie praw człowieka i jest zabroniona na mocy prawa międzynarodowego, Konwencji Stambulskiej i prawa polskiego. Każda kobieta może doświadczyć przemocy ze względu na płeć. Uchodźczynie mogą doświadczyć GBV przed opuszczeniem kraju pochodzenia, podczas tranzytu i podczas pobytu w Polsce. Może to obejmować przemoc domową ze strony partnera w kraju pochodzenia lub tutaj w Polsce.

1. Dwa najpowszechniejsze rodzaje GBV

Przemoc domowa

przemoc fizyczna, przemoc werbalna, przemoc psychiczna, przemoc emocjonalna i przemoc finansowa;

Przemoc seksulana

gwałt, przemoc seksualną wobec nieletnich, molestowanie seksualne i wykorzystywanie seksualne.

2. Wszystkie rodzaje GBV

PRZEMOC SEKSUALNA

PRZEMOC DOMOWA

CYBERPRZEMOC

DZIECI I PRZYMUSOWE MAŁŻEŃSTWO

WYKORZYSTYWANIE SEKSUALNE

HANDEL LUDŹMI

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA PŁEĆ

3. Konsekwencje fizyczne i społeczne

Urazy, siniaki, skaleczenia, złamania kości i inne urazy ciała

Ryzyko infekcji, chorób przenoszonych drogą płciową i niechcianej ciąży

Trudna sytuacja ekonomiczna i niestabilność materialna

Długotrwałe problemy zdrowotne, przewlekły ból i niepełnosprawność

4. Konsekwencje emocjonalne

Niska samoocena, obwinianie się i poczucie winy lub wstydu

Lęk, depresja i inne problemy ze zdrowiem psychicznym

Zaburzenie relacji z rodziną, przyjaciółmi i społecznością

Izolacja społeczna i unikanie związków

Strach i smutek

5. Zapamiętaj

Nikt nigdy nie zasługuje na złe traktowanie.

Odpowiedzialność za przemoc zawsze spoczywa na sprawcy.

Każdy ma prawo czuć się bezpiecznie.

Pomoc jest w zasięgu ręki.

''Przemoc nie może być normą.
Nigdy nie jest winą osoby pokrzywdzonej.''

Najczęściej zadawane pytania

Gwałtem można nazwać tylko stosunek waginalny lub analny wymuszony siłą. Czy to prawda?
Według polskiego prawa odpowiedzialność za zgwałcenie ponosi osoba, która przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza inną osobę do obcowania płciowego (art. 197 par. 1 kodeksu karnego) oraz taka, która doprowadza inną osobę do poddania się innej czynności seksualnej albo wykonania takiej czynności (art. 197 par. 2 k.k.), zatem definicja ta wykracza poza stosunek waginalny lub analny. Natomiast według konwencji stambulskiej, za gwałt uznaje się każdy kontakt seksualny bez uzyskanej świadomej i dobrowolnej zgody.
W sytuacji konfliktu w rodzinie i przemocy domowej najważniejsze jest zapobieganie rozpadowi rodziny. Czy to prawda?
Najważniejsza jest ochrona osób doświadczających przemocy i jak najszybsze uchronienie ich przed kolejnymi atakami i ich konsekwencjami. Ważna jest również świadomość instytucji i osób wspierających osoby ocalałe na temat mechanizmów przemocy ze względu na płeć, a więc umiejętność zidentyfikowania sytuacji przemocowej, w której oczywista jest rola sprawcy i krzywda osoby doświadczającej przemocy. W tych sytuacjach używanie pojęć typu “konfliktu w rodzinie”, czy “konflikt okołorozwodowy”, lub “awantura domowa” jest krzywdzące dla osoby poszkodowanej, bo rozmywa odpowiedzialność sprawcy.
Zgłasza się do Ciebie kobieta, która została zgwałcona. Trzeba to zgłosić na policję, nawet wbrew jej woli. Czy to prawda?
W myśl polskiego prawa przestępstwo zgwałcenia jest przestępstwem ściganym z urzędu. Oznacza to, że każda osoba, która dowie się, że doszło do zgwałcenia, ma obowiązek poinformować o tym policję lub prokuraturę, a w przypadku zgwałceniu osoby nieletniej sąd opiekuńczy. Natomiast obowiązek ten określa się mianem obowiązku społecznego, ponieważ jego niewypełnienie nie pociąga za sobą konsekwencji prawnych. Obowiązek zgłaszania (ściganie z urzędu) ma na celu ochronę osób pokrzywdzonych, jednak może czasem być źródłem dylematów związanych z potencjalnym konfliktem z naczelnymi zasadami poszanowania poufności, godności i praw osób ocalałych. Może również skutkować działaniami, które nie leżą w najlepszym interesie osoby ocalałej. Każda organizacja musi zdecydować, w jaki sposób poradzi sobie z obowiązkowym zgłaszaniem przypadków tak aby działać w najlepszym interesie osoby pokrzywdzonej i jej bezpieczeństwa.
Wiek zgody w Polsce to 15 lat, natomiast pierwsza wizyta u ginekologa, kiedy dotyczy osoby nieletniej, musi odbyć się w towarzystwie jej prawnego opiekuna jeżeli jest poniżej 16 roku życia. Pomiędzy 16 a 18 rokiem życia konieczna jest natomiast zgoda opiekuna oraz pacjentki na wykonanie badań. Czy to prawda?
Niestety to prawda. Sytuacja, w której 15-latka może legalnie uprawiać seks, a jednocześnie ma mocno utrudniony dostęp do antykoncepcji i opieki ginekologicznej i edukacji seksualnej stwarza pole do licznych nadużyć, a także zagrożeń z zakresu zdrowia reprodukcyjnego. Dobrą praktyką będzie stworzenie przez Waszą organizację własnej polityki wspierania dziewcząt poniżej 18 roku życia w zakresie zdrowia reprodukcyjnego.
Przemoc wobec kobiet dotyczy tylko tzw. ciskobiet - kobiet, który przy narodzinach przypisaną płeć żenską, z którą one się identyfikują. Czy to prawda?
Nie jest to prawdą. Przemoc ze względu na płeć dotyczy także transkobiet, czyli kobiet, którym przy urodzeniu przypisano płeć męską, lecz czują się kobietami i żyją jak kobiety. Dodatkowo kobiety te mogą doświadczać przemocy związanej z transfobią czy dyskryminacją ze względu na tożsamość seksualną.
Jeśli kobieta piła alkohol, to niech się potem nie skarży, że była napastowana seksualnie. Prawda?
To bzdura. Taka logika to przerzucanie winy za napastowanie seksualne z napastnika na osobę poszkodowaną. To nie alkohol, krótka sukienka czy szpilki są przyczyną molestowania, a sprawca, który podjął decyzję o napastowaniu drugiej osoby.

Sprawdź czy wiesz jak zareagować

Co zrobić jeśli Ty lub ktoś, kogo znasz, doświadczy przemocy ze względu na płeć (GBV)?

Zgodnie z polskim prawem osoby, które doświadczyły przemocy ze względu na płeć, mają prawo do bezpłatnej pomocy prawnej, doradztwa, ochrony i specjalistycznych usług. Jeśli jesteś w niebezpieczeństwie skontaktuj się z policją.

Skontaktuj się z Niebieską Linią lub inną organizacją udzielającą pomocy i wsparcia.

Porozmawiaj o tym, przez co przeszłaś z bliską osobą lub zaufaną ekspertką.

Skonsultuj się z prawniczką lub organizacją pomocy prawnej, aby zrozumieć swoje prawa i możliwości działania, w tym możliwość uzyskanie nakazu ochronnego przeciwko sprawcy.

Jeśli doznałaś obrażeń, skontaktuj się z lekarką w celu uzyskania pomocy medycznej.

Zaplanuj czas na rzeczy, które sprawiają Ci radość w gronie przyjaciół.

Opracuj osobisty plan bezpieczeństwa na wypadek konieczności nagłego opuszczenia niebezpiecznej sytuacji.

Organizacje, w których uzyskasz pomoc

Poufne informacje, skierowania i wsparcie ze strony przeszkolonego personelu są za pośrednictwem krajowej infolinii i innych usług wsparcia. Jeśli jesteś w niebezpieczeństwie, skontaktuj się z policją.

Telefon zaufania dla Dzieci i Młodzieży

Konsultanci i konsultantki 116 111 czekają na Twój telefon! Nie będą Cię oceniać ani pouczać. Wysłuchają Twojego problemu i razem z Tobą zastanowią się nad najlepszym jego rozwiązaniem.

logo

Dyżury w języku ukraińskim

116 111

14:00–18:00 (pon-pt)

Centrum Praw Kobiet

Informacje, ogólne i specjalistyczne wsparcie dla wszystkich kobiet, które doświadczyły przemocy ze względu na płeć, w tym dla kobiet, które uciekły z Ukrainy.

logo

Dyżury w języku ukraińskim

+48 800 107 777

10:00–18:00 (pon-pt)

Dyżury w języku polskim

+48 600 070 717

24 h/7 dni w tygodniu

Feminoteka

Infolinia dla kobiet i młodzieży doświadczających przemocy,w tym przemocy seksualnej. Pomoc psychologiczna, porady prawne.

logo

Dyżury w języku ukraińskim i rosyjskim

+48 888 88 79 88

14:00–17:00 (pon-pt)

Dyżury w języku polskim

+48 888 883 388

11:00–19:00 (pon-pt)

Niebieska Linia

Dzwoniąc pod nr 800-120-002 uzyskasz wsparcie, pomoc psychologiczną, informacje o możliwościach uzyskania pomocy najbliżej miejsca zamieszkania.

logo

Ochrona przed wykorzystywaniem seksualnym i niegodziwym traktowaniem (PSEA)

PSEA jest zakorzeniona w różnicach władzy i nierównych relacjach. Sprawcy wykorzystują nierówne relacje władzy poprzez użycie siły (fizycznej, werbalnej, obietnicy zapewnienia żywności lub usług, preferencyjnego traktowania czy też groźby wstrzymania pomocy) w celu uzyskania korzyści seksualnych od osoby znajdującej się w trudnej sytuacji.

1. Czym jest PSEA

Wymiana pieniędzy, schronienia, żywności lub innych dóbr na usługi seksualne od osoby znajdującej się w trudnej sytuacji.

Grożenie lub zmuszanie kogoś do uprawiania seksu lub świadczenia usług seksualnych na nierównych lub wymuszonych warunkach.

PSEA jest popełniane przez osoby sprawujące władzę. Mogą to być np. nauczyciele, żołnierze, duchowni, policjanci i osoby pracujące w organizacjach humanitarnych.

2. Czynniki ryzyka

Brak możliwości ekonomicznych

Niedobór dóbr i sytuacja zależności od usługodawców

Podatność na zagrożenia; oddzielenie od rodziny lub niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa

Nieodpowiednie przepisy

Korupcja i bezkarność

Słabe mechanizmy sprawozdawcze lub procedury dochodzeniowe; ograniczone mechanizmy nadzoru

Kryzys mechanizmów ochrony osadzonej w relacjach społecznych

3. Obowiązki członków organizacji

Musimy ZNAĆ standardy postępowania w PSEA.

Musimy przestrzegać standardów.

Musimy ZGŁASZAĆ PSEA.

Musimy WSPÓŁPRACOWAĆ w ramach dochodzeń dotyczących PSEA.

Ta strona została opracowana w ramach projektu VOICE i HIAS ''Partnering for Change: Partnerstwo na rzecz projektu koncentrującego się na kobietach i dziewczętach w regionalnej reakcji na Ukrainie.''

Hias logo

NIE JESTEŚ SAMA.

Są ludzie i zasoby, które pomogą Ci przejść przez ten trudny czas.